Fotoğraf çekmeyi teknik anlamda düşündüğümüzde, diyafram ve enstantane gibi temel fotoğrafçılık terimleri değerlerini gayet iyi anlamamız gerektiğini herkes bilir. Peki ama bu kavramları anlamak ne kadar zor olabilir ki?
Aslına bakarsanız fotoğraf çekerken de izlerken de teknik kavramlara çok takılmayı sevmiyorum. Özellikle diyafram, enstantane ve ISO üçlüsünden nefret bile ediyorum denebilir. Bu kavramları çok iyi kavramanın gerekliliğini asla yargılamıyorum ancak, sağda solda mutlaka duymuşsunuzdur; ne ile çektin, f değerin kaç, iso ne…
İşte o anlarda gerçekten tüylerim diken diken oluyor. Eğer iyi fotoğraflar çekmek istiyorsanız ilk önce iyi bir konu, model, manzara bulmalı, görebilmelisiniz. Bunun içinde, kitap okumalı, fotoğraf için zaman ve para harcamalı, bol bol fotoğraf okuması yapıp, araştırmaya durmadan devam etmelisiniz. Yoksa fotoğraf makinesinin üstünde ki 3 tane düğmeyi kullanmak ne kadar zor olabilir ki? Siz yeter ki çekebilecek konu, model bulun gerisi gelir…
Tabi ki ben de fotoğrafa ilk başladığımda bu kavramları anlamaya çalıştım. Sonuçta kimse fotoğrafının flu olmasını, çok karanlık yada aydınlık olmasını istemez. Ama daha ilk günden itibaren konu ve insan da aradım hep. Bir süre sonra da zaten ne diyafram kaldı ne enstantane…
Bu ayrılmaz üçlüyü anlayabilmek için fotoğraf çekmeye başladığım ilk günlerde şöyle bir yol izlemiştim;
Fotoğrafçılık terimlerinde Enstantane Ne Demek ?
Enstantane her zaman hareketi getirdi aklıma. Fotoğraf çekeceğim zaman ilk şu soruyu sordum kendime; “Konu hareketli mi değil mi” Eğer konu hareketli ise, diğer şartlar ne olursa olsun enstantane değerimin fotoğrafı çektiğim lensin zoom aralığından az olmamasına dikkat ettim. 135mm ile çekiyorsam en az 1/125 enstantane değeri ile çekmeye çalıştım. Böylece konuyu net ve haraketsiz yakalamayı başardım.
Mesela yüzünden su damlayan bir çocuk çekiyorsunuz. “Konu hareketli mi? Evet” O zaman?enstantanem hızlı ( 1/2000, 1/4000, vs) ve fotoğrafın flu çıkmaması için kullandığım lensin zoom aralığından az olmamasına dikkat etmeliyim ki konuyu dondurabileyim. Yoksa su damlalarını yakalayamam…
Aslında sırayla gidilirse çok da karışık değil. Yeni aldığınız fotoğraf makinesi ile net bir fotoğraf çekmeyi başardınız. Tabiki fotoğraf çekmek bu kadar kolay değil; fotoğrafınız net çıkmış olabilir ama diyafram değerini yanlış ayarlamışsanız karanlık bir fotoğraf da çekmiş olabilirsiniz. İşte tam da burada konumuz ışık ve diyafram konusu devreye giriyor.
Fotoğrafçılık terimleri Diyafram Nedir ?
Diyafram demek ışık ve alan derinliği demek. Yine aynı taktik ile gidelim .“Ortamın ışığı nasıl” Baktınız ortam gerçekten karanlık, hava bulutlu veya akşam fotoğraf çekiyorsunuz yada çektiğiniz fotoğraf karanlık veya çok aydınlık çıktı. Konu direk olarak ışıkla alakalı. O zaman dikkat edeceğiniz şey diyafram.
Fotoğrafınızın karanlık veya aydınlık olmaması için ilk etapta enstantane yerine diyafram değerine odaklının. Fotoğrafınız karanlık çıktıysa diyafram değerini doğru ayarları bulana kadar açın. Aydınlık çıktıysa kapatın. Diyafram değerleri ile oynarken doğru pozlama için enstantane değerlerini de değiştirmeyi unutmayın.
Diyafram’ın fotoğrafa bir başka etkisi de alan derinliğidir. Alan derinliği nedir derseniz kısaca; modeli net, arkayı flu yapmak diyebilirim. Eğer konunun net, arka planın flu çıkmasını istiyorsanız bunu diyafram değeri ile oynayarak yapabilirsiniz. Diyelim ki bir model çekiyorsunuz ve arka planın flu olmasını istiyorsunuz. O zaman diyaframı açabildiğiniz (f/1.4, f/1.8, f/2.8 gibi) kadar açmalısınız. Yada bir ormanın fotoğrafını çekiyorsunuz ve tüm ağaçların net görünmesini istiyorsunuz. O zaman da tam tersini yapıp diyaframı kısmanız gerekir. (f/9, f/11 gibi)
Diyafram Enstantane İlişkisi
Aslında enstantane ve diyafram ilişkinisi bir terazi gibi düşünebilirsiniz. Aralarında ki dengeyi doğru kuramazsanız fotoğrafınız flu, karanlık, aydınlık ve alan derinliği olan-olmayan bir fotoğraf olabilir. Siz fotoğrafınızı çekmeden önce önceliğinizi belirleyip, ona göre ayar yapın. Başlarda aklınız biraz karışabilir ama bol bol pratik yaptığınızda, martı fotoğrafının yüksek hızlarda enstantane ile çekilmesi gerektiğini, model fotoğraflarının açık diyafram değerleri ile çekilmesi gerektiğini zaten bilmiş ve uygulamaya başlamış olacaksınız.
